SLG-CCL, ADEGA, FEG e SGHN censuraron o comportamento da Conselleira e solicitaron a convocatoria urxente dun pleno extraordinario do Consello Galego de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostíbel

Compostela, 27 de Xaneiro 2022. Ao longo da tarde de onte tivo lugar unha sesión do Consello Galego de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostíbel (COGAMADS) que, canto menos, evidenciou certo nerviosismo na Consellería de Medio Ambiente no tocante á oposición social e condenas xudiciais que están poñendo en evidencia os abusos que hai detrás da invasión eólica do noso territorio.

A petición de distintas entidades sociais, entre as que figuran o Sindicato Labrego Galego-Comisións Labregas (SLG-CCLL), Asociación para a Defensa Ecolóxica de Galiza (ADEGA), a Federación Ecoloxista Galega (FEG) e a Sociedade Galega de Historia Natural (SGHN), na orde do día foi incluído o tratamento dun punto sobre eólicos.

Logo de realizar a súa intervención, o vogal do SLG-CCLL no COGAMADS, Diego Sánchez Agra, solicitou, co apoio de ADEGA, FEG e SGHN, a votación do Consello para emitir un “Acordo” sobre a necesidade de paralización dos informes e concesións de parques eólicos até que o Plan Sectorial Eólico de Galicia -que data do ano 1997 e non foi sometido á avaliación ambiental estratéxica que obriga a Lei- sexa revisado e sometido a avaliación. Esta posición instaría tamén ao establecemento de criterios de avaliación que eviten o fraccionamento dos proxectos -e, por tanto, a emisión de informes parciais sobre os seus impactos-, así como a promover un cambio na lexislación para a mellor protección da cidadanía, o medio ambiente e o patrimonio. Polo que afecta á protección do territorio e ós valores medioambientais, subliñamos que este acordo debería facer mención explicita á necesidade de derogar as Leis de Depredación (5/2017 e 9/2021).

En segundo termo, e tendo en conta que entre as funcións do Consello está informar e elaborar propostas sobre cuestións de sustentabilidade a iniciativa propia dos seus membros, solicitamos levar tamén a votación a elaboración por parte do COGAMADS dun informe sobre o encaixe do actual modelo enerxético na sustentabilidade e resiliencia do territorio galego.

Sen embargo, a Conselleira de Medio Ambiente, presidenta do COGAMADS, eludíu tramitar a solicitude abandonando precipitadamente a xuntanza ante a sorpresa e indignación das asistentes, quedando mesmo sen tratar o último punto da orde do día da reunión.

Ao tempo que expresamos o malestar do SLG-CCLL, ADEGA, FEG e SGHN diante deste comportamento por parte da Conselleira, pedimos a constancia en acta das dúas solicitudes de votación realizadas, as irregularidades no peche abrupto da sesión, e a convocatoria á maior brevidade posíbel dun pleno extraordinario do COGAMADS para tratar as propostas bloquedas pola conselleira Ángeles Vázquez. Habida conta que a anterior conselleira de medio ambiente, Beatriz Mato, pasou directamente do seu cargo como responsable medioambiental a traballar en Greenalia, unha das empresas eólicas que máis presión está a exercer sobre o noso territorio, dende o SLG, ADEGA, FEG e SGHN advertimos que imos estar moi atentas á tramitación das solicitudes de votación bloqueadas no día de onte pola actual conselleira da área.

Cal é o papel da Consellería fronte ás irregularidades no sector eólico?

Os representantes do SLG-CCLL, ADEGA, FEG e SGHN no COGAMADS, instaran xa nas súas intervencións previas á Consellaría de Medio Ambiente a actuar fronte ás ilegalidades cometidas polas empresas enerxéticas e postas de manifesto nos últimos días por parte dos tribunais de xustiza. O incumprimento da normativa medioambiental comunitaria reducindo de 30 a 15 días de exposición pública os proxectos con impacto directo na poboación, e a externalización de servizos de avaliación de impacto patrimonial que deberían ser realizados pola Administración pública, son dúas das sentenzas xudiciais máis recentes.

Canda estas praxes ilegais, os vogais chamaron a atención tamén sobre a recurrente táctica de fraccionar en varios proxectos os parques eólicos que comparten subestacións ou liñas de evacuación, sendo na práctica un macroparque eólico. “Fíxose algún informe desfavorable por fraccionamento? A nós non nos consta, e existen pronunciamentos xudiciais de ilegalidade deste tipo de prácticas. Non recoller estas casuísticas nos informes sectoriais desta Consellería pode ser tildado mesmo de prevaricación”, salientaron.

A Lei 5/2017, do 19 de outubro, de Fomento da Implantación de Iniciativas Empresariais en Galicia e a Lei 9/2021, de 25 de febreiro, de Simplificación Administrativa e de Apoio á Reactivación Económica de Galicia, renomeadas pola cidadanía como “as leis de depredación”, e fortemente contestadas dende os ámbitos sociais por restrinxir os dereitos da poboación afectada por proxectos industriais, son responsábeis de ter alentado os abusos condenados agora polos tribunais. “Como se está a tratar este aspecto dende a Consellería? Hai sentenzas do Tribunal Superior de Xustiza de Galiza conforme os prazos de exposición non poden ser reducidos”, inquerimos dende as organizacións sociais. Interpelando directamente á Conselleira Ángeles Vázquez, cuestionamos o papel de “mera espectadora” da Consellería, fronte a unha accionar por parte da área de Industria que entra en obvia colisión cos ámbitos de protección medioambiental.

Abondando nesta situación, as organizacións sociais chamamos a atención sobre o preocupante informe da Comisión Técnica Temporal sobre Enerxía Eólica e Paisaxes Culturais do Consello da Cultura Galega (CGG) emitido o pasado decembro, no que urxía a realizar unha revisión inmediata do Plan Sectorial Eólico, e de xeito específico en todo o relativo ás avaliacións ambientais estratéxicas, Directrices de Ordenación do Territorio, Directrices da Paisaxe, novos espazos da Rede Natura, recursos hidrolóxicos -neste momento apenas se están tendo en conta-, o patrimonio cultural e a conectividade entre o espazo social e medioambiental. Ademais, destacamos a necesidade de contar con datos de seguimento de impacto dos parques xa en funcionamento, como por exemplo a nivel de mortandade de aves e outros animais ou afectación a augas subterráneas e superficiais.

A invasión eólica dos nosos montes está a impactar tamén directamente na destrución de terras agrícolas, masas forestais e pasteiros. Ademais de limitar a súa función principal -a produción de alimentos e materias primas-, a instalación masiva de plantas enerxéticas está a rachar coa función de conservación das montañas e masas forestais, eliminando sumidoiros de carbono.

Ante a situación de desprotección do noso medio rural, e o rol absolutamente feble da Consellería de Medio Ambiente fronte ás estratexias de Industria -cando non directamente facendo deixación das súas obriga, como no caso da negativa a tramitar as voltacións solicitadas onte-, o SLG-CCLL, ADEGA, FEG e SGHN cuestionamos á conselleira como consideraba que ía ser posible integrar este plan sectorial depredador dentro de liñas de traballo da súa Consellería, tales como a tan publicitada Estratexia de Infraestrutura Verde de Galicia.